20.03.2024 -
Gunther Schnabl, Senior Advisor bij Flossbach von Storch - Research Institute, ziet aanwijzingen voor een blijvend hogere euro-inflatie.
Nadat de centrale banken tijdens de wereldwijde financiële crisis en de Covid crisis de financiële sectoren overspoelden met liquiditeit door op grote schaal waardepapieren op te kopen (kwantitatieve versoepeling), zijn ze deze liquiditeit nu weer langzaam aan het terugtrekken. Ze verminderen de hoeveelheid effecten op hun balansen (kwantitatieve verkrapping). In tegenstelling tot kwantitatieve versoepeling verloopt de verkrapping echter langzamer, wat betekent dat het effect op de langetermijnrente tot nu toe minimaal is.
Het Britse dagblad Financial Times beschreef kwantitatieve verkrapping onlangs als een "monetair beleid in vredestijd" dat op elk moment kan worden onderbroken als er problemen ontstaan. In het beste geval kunnen centrale banken hun balansen verkleinen zonder turbulentie op de financiële markten te veroorzaken. Zou dit ook kunnen gelden voor de Europese Centrale Bank (ECB)?
Nadat de inflatie sinds medio 2021 aanzienlijk was gestegen, gaf de ECB te kennen dat ze de inflatie resoluut zou bestrijden door de rentetarieven aanzienlijk te verhogen. Aan de andere kant heeft ze de sterke expansie van haar balans sinds het uitbreken van de Europese financiële en schuldencrisis alleen beperkt op het gebied van langlopende leningen aan commerciële banken, maar nauwelijks in de programma's voor de aankoop van APP- en PEPP-effecten.
De portefeuille van het APP-programma voor de aankoop van obligaties is tot nu toe slechts langzaam geslonken, van 3.265 miljard euro in juni 2023 tot iets minder dan 3.000 miljard euro. De voorraad obligaties uit het Covid-noodaankoopprogramma (op het hoogtepunt in juni 2022 bedroeg deze 1.700 miljard euro) zal naar verwachting constant blijven tot het midden van dit jaar.
De verkrapping van het monetaire beleid tot nu toe heeft dus grotendeels plaatsgevonden aan het kortetermijnuiteinde van de rentecurve. De rente is daarom hoger voor korte looptijden dan voor lange looptijden - de rentecurve in de eurozone daalt momenteel dus in plaats van te stijgen.
Omdat de inflatie nu weer aanzienlijk is gedaald, heeft de ECB haar belangrijkste renteverhogingen sinds september 2023 opgeschort, waarbij vooraanstaande vertegenwoordigers van de ECB zelfs overwegen om de rente in de zomer te verlagen. Aan de andere kant wil de centrale bank de kwantitatieve verkrapping voortzetten of zelfs versnellen - d.w.z. de balans van de ECB verkleinen door effecten te laten aflopen of te verkopen.
Dit doet denken aan "Operation Twist" van de Amerikaanse Federal Reserve, die in 2008 en 2009 kortlopende Amerikaanse staatsobligaties verkocht en langlopende Amerikaanse staatsobligaties kocht om de economie te stimuleren door de langetermijnrente te verlagen. Terwijl de Fed toen een stijgende rentecurve afvlakte, lijkt de ECB de huidige dalende rentecurve af te willen vlakken of zelfs te willen laten stijgen. Waarom?
Een stijgende rentecurve zou de banken in de eurozone kunnen stabiliseren omdat de financieringskosten op korte termijn dalen terwijl de rente op langlopende nieuwe contracten, een belangrijke bron van inkomsten, stijgt. Aan de andere kant zou een stijgende langetermijnrente de toch al zwakke vraag naar bedrijfs- en vastgoedleningen verder afremmen.
Als de vastgoedprijzen nog verder onder druk komen te staan door de hoge rentetarieven, kunnen potentiële wanbetalingen op leningen de banken destabiliseren door de dalende waarde van het onderpand. Stijgende rentes op staatsobligaties zouden landen in de eurozone met een hoge schuldenlast, zoals Griekenland en Italië, onder druk kunnen zetten, waardoor de ECB opnieuw gedwongen zou kunnen worden om de euro te redden door opnieuw staatsobligaties op te kopen.
Dit suggereert dat de gehintte verlaging van de belangrijkste rentetarieven ook duidt op hernieuwde aankopen van waardepapieren door de ECB, d.w.z. renteverlagingen aan de lange kant van de rentecurve, ook al wordt momenteel nog het tegenovergestelde aangekondigd. Als dit het geval zou zijn, zou er waarschijnlijk een nieuwe stijging van de inflatie zijn, en wel om vier redenen:
Ten eerste is er nog steeds veel overtollige liquiditeit in het bankwezen. De deposito's van commerciële banken bij de ECB en de centrale banken van het Eurosysteem liggen nog steeds ruim boven de vereiste minimumreserves. Als het liquiditeitsoverschot niet consequent verder zou worden afgebouwd, maar juist weer zou toenemen, zou de lange rente weer dalen en het kredietvolume weer snel toenemen. Extra investeringen en meer consumptie zouden de inflatie weer omhoog stuwen.
Ten tweede zou er nieuw bestedingspotentieel worden gecreëerd voor de eurolanden, wat niet alleen de inflatiedruk weer zou aanwakkeren door extra overheidsvraag. Een aanhoudend hoge vraag vanuit de eurolanden op de arbeidsmarkt zou het huidige tekort aan arbeidskrachten verder verergeren en de onderhandelingspositie van de vakbonden hoog houden.
Ten derde zou de inflatie dan hoog worden gehouden door een verdere sterke stijging van de arbeidskosten per eenheid product, aangezien de huidige loon-prijsspiraal zou aanhouden.
Ten vierde zou de daling van de vastgoedprijzen, die momenteel deflatoire druk veroorzaakt in de eurozone, worden afgeremd.
Door te mikken op belangrijke renteverlagingen, zou de ECB dus kunnen laten doorschemeren dat ze de grenzen van haar strategie van verkrapping van het monetaire beleid al heeft bereikt, ook al ligt de kerninflatie van 3,1% in februari 2024 nog steeds ruim boven de ECB-doelstelling van 2%.
Alleen al de renteverhogingen aan de korte kant van de rentecurve hebben geleid tot een crisis in de vastgoedsector in Duitsland, die gepaard gaat met een zeer zwakke economie. De ECB en de Duitse Bundesbank hebben pijnlijke verliezen geleden door de hoge deposito's van commerciële banken in het Eurosysteem.
Om te voorkomen dat kwantitatieve verkrapping tot onrust op de financiële markten leidt, zou de ECB daarom in de loop van 2024 kunnen besluiten om permanent een inflatie van meer dan twee procent toe te staan. De recente aankondiging van de ECB dat ze weer obligaties gaat opkopen als onderdeel van haar nieuwe strategie wijst hier ook op.
JURIDISCHE INFORMATIE
Dit document dient onder meer als marketingmateriaal.
De informatie in dit document en de meningen die erin worden geuit, weerspiegelen de standpunten van Flossbach von Storch Invest S.A. op het moment van publicatie en kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. Informatie over toekomstgerichte uitspraken weerspiegelt de opvattingen en toekomstverwachtingen van Flossbach von Storch Invest S.A. Desalniettemin kunnen de feitelijke ontwikkelingen en resultaten aanzienlijk afwijken van de verwachtingen. Alle informatie is met zorg samengesteld. Er kan echter geen garantie worden gegeven voor de juistheid en volledigheid. De waarde van een belegging kan dalen of stijgen en het is mogelijk dat u het geïnvesteerde bedrag niet terugkrijgt.
In het verleden behaalde resultaten zijn geen betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten.
Dit is geen aanbod om effecten te kopen of erop in te schrijven. De informatie en de schattingen in dit document vormen geen beleggingsadvies. De waarde van elke belegging kan dalen of stijgen en het is mogelijk dat u het ingelegde bedrag niet terugkrijgt. Voordat u een mogelijke investering doet, moet u met uw adviseur overleggen.
De informatie is onderworpen aan copyright, handelsmerk en industriële eigendomsrechten. Vermenigvuldiging, distributie, het beschikbaar stellen voor het ophalen of het online beschikbaar stellen van de video (overdracht naar andere websites), geheel of gedeeltelijk, in gewijzigde of ongewijzigde vorm, is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van Floosbach von Storch Invest S.A.. De omvang van de toestemming moet dan in acht worden genomen en er moet worden verwezen naar de herkomst van de reproductie en de rechten van Flossbach von Storch Invest S.A.
© 2023 Flossbach von Storch . Alle rechten voorbehouden .
Nederlands 
