De druk neemt toe

Nauwelijks hersteld van de COVID-crisis, worden de opkomende markten nu geconfronteerd met hoge grondstofprijzen en stijgende rentetarieven in de VS. Een analyse.

De economische gevolgen van de Covid-pandemie zijn in veel opkomende landen en ontwikkelingslanden (opkomende markten) nog niet verwerkt wanneer de lang gevreesde verkrapping van het monetaire beleid door de Amerikaanse Federal Reserve (Fed) zijn intrede doet - en de oorlog tussen Rusland en Oekraïne met de bijbehorende economische sancties losbarst. Dit brengt sommige van deze landen in een moeilijke positie, terwijl andere naar verwachting minder te lijden zullen hebben.

Sommige van deze economieën kunnen zelfs profiteren van de hausse van de grondstoffenprijzen. Maar op korte termijn neemt de economische en politieke instabiliteit toe in landen die afhankelijk zijn van de invoer van grondstoffen en een hoge overheidsschuld hebben. Op langere termijn houden de institutionele veranderingen die tijdens de Coronapandemie zijn ingevoerd om de toenmalige hogere overheidsuitgaven te financieren, stabiliteitsrisico's in.

Gevaarlijke uitstroom van kapitaal

Het uitbreken van de Coronapandemie had reeds een plotse halt toegeroepen aan de kapitaalinstroom in vele opkomende markten, omdat internationale beleggers hun toevlucht zochten in veilige havens. Nu is de onzekerheid weer toegenomen door de invasie van Russische troepen. Een einde aan het conflict en de daarmee gepaard gaande economische sancties is niet in zicht. Landen met hoge tekorten op de lopende rekening zijn bijzonder kwetsbaar voor uitstroom van kapitaal.

Van de zes grootste opkomende markten hadden alleen China en Rusland in het afgelopen decennium grotendeels een overschot op de lopende rekening. Brazilië, India, Zuid-Afrika en Turkije daarentegen meldden tekorten op hun lopende rekening, waarvan sommige aanzienlijk, tot kort voor de uitbraak van deCoronapandemie. Met de Coronapandemie heeft Zuid-Afrika zijn lopende rekening geconsolideerd en eind 2021 zelfs een overschot van drie procent van het bruto binnenlands product (bbp) gemeld. Na een korte correctie in 2020 zijn de tekorten in India, Brazilië en Turkije echter weer gestegen.

Dreigende valutaverliezen

Als internationale investeerders op grote schaal kapitaal uit een opkomende markt wegtrekken, moet de nationale munt van die economie in waarde dalen. Het bedrag van de overheidsschuld in vreemde valuta is een belangrijke factor in een dergelijke situatie. Dit komt doordat de devaluatie de schuldenlast (gemeten in binnenlandse valuta) verhoogt, waardoor bedrijven en regeringen in betalingsproblemen kunnen komen.

In de afgelopen jaren is de schuld in vreemde valuta sterk toegenomen, vooral in Turkije, Brazilië en Zuid-Afrika. Eind 2020 bedroeg het bijna 60 procent van het bbp in Turkije en 36 procent in Brazilië. 

Stabiliteitsrisico's op lange termijn

Om de economische gevolgen van de lockdown-maatregelen tegen te gaan, werden tijdens de pandemie op sommige opkomende markten fiscale hulpprogramma's opgezet, die – net als in de VS en Europa – werden medegefinancierd door een "onconventioneel monetair beleid". In de meeste landen was hiervoor een wetswijziging nodig en in Brazilië zelfs een grondwetswijziging. Deze maatregelen hebben de onafhankelijkheid van de centrale banken verzwakt.

In Turkije en India werden de gouverneurs van de centrale banken bovendien in 2021 vervangen of zelfs onder druk gezet om hun mandaat voortijdig te beëindigen. De reeds zeer lage rechtsstaat in de zes grootste opkomende markten is nog verder gedaald, zoals blijkt uit de "Rule of Law Index" die door het World Justice Forum wordt gepubliceerd. Maar solide instellingen zijn belangrijke ankers van stabiliteit, vooral wanneer de inflatiedruk hoog is.

Pablo Duarte is Senior Onderzoeksanalist bij het Flossbach von Storch Onderzoeksinstituut.

JURIDISCHE INFORMATIE

Dit document dient onder meer als marketingmateriaal.

De informatie in dit document en de meningen die erin worden geuit, weerspiegelen de standpunten van Flossbach von Storch Invest S.A. op het moment van publicatie en kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. Informatie over toekomstgerichte uitspraken weerspiegelt de opvattingen en toekomstverwachtingen van Flossbach von Storch Invest S.A. Desalniettemin kunnen de feitelijke ontwikkelingen en resultaten aanzienlijk afwijken van de verwachtingen. Alle informatie is met zorg samengesteld. Er kan echter geen garantie worden gegeven voor de juistheid en volledigheid. De waarde van een belegging kan dalen of stijgen en het is mogelijk dat u het geïnvesteerde bedrag niet terugkrijgt.

In het verleden behaalde resultaten zijn geen betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten.

Dit is geen aanbod om effecten te kopen of erop in te schrijven. De informatie en de schattingen in dit document vormen geen beleggingsadvies. De waarde van elke belegging kan dalen of stijgen en het is mogelijk dat u het ingelegde bedrag niet terugkrijgt. Voordat u een mogelijke investering doet, moet u met uw adviseur overleggen.

De informatie is onderworpen aan copyright, handelsmerk en industriële eigendomsrechten. Vermenigvuldiging, distributie, het beschikbaar stellen voor het ophalen of het online beschikbaar stellen van de video (overdracht naar andere websites), geheel of gedeeltelijk, in gewijzigde of ongewijzigde vorm, is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van Floosbach von Storch Invest S.A.. De omvang van de toestemming moet dan in acht worden genomen en er moet worden verwezen naar de herkomst van de reproductie en de rechten van Flossbach von Storch Invest S.A.

© 2023 Flossbach von Storch . Alle rechten voorbehouden .